Co to jest stal ?

05-07-2018

Materiałem najczęściej używanym do produkcji noży to stal. Poniżej część pierwsza krótkiej charakterystyki stali.

Stal to stop Żelaza (Fe) z Węglem (C) i innymi pierwiastkami. Węgiel jest głównym składnikiem stopowym w stali.

Żelazo + Węgiel. I tyle mogłoby wystarczyć, jednak taki czysty stop bardzo trudno uzyskać, ma ponadto pewne mankamenty: będzie skłonny do krzywienia i pękania podczas hartowania, jest mało odporny na ścieranie, jest rdzewny. Przede wszystkim będzie jednak drogi!  Dlatego w stali występują też inne pierwiastki: Chrom (Cr), Molibden (Mo), Wolfram (W), Wanad (V), Mangan (Mn), Krzem (Si).

Do produkcji noży najczęściej wykorzystuje się specjalne stale narzędziowe, hartowane Są one czystsze (mają mniej szkodliwych domieszek), bardziej odporne na ścieranie od stali konstrukcyjnych. To dzięki zwiększonej zawartości Węgla 0,4–3,8% (w porównaniu z większością stali konstrukcyjnych) stale narzędziowe uzyskują większe twardości po obróbce cieplnej (do ponad 60 HRC), są także bardziej odporne na ścieranie. Należy pamiętać, że także stale konstrukcyjne mogą być wykorzystywane na narzędzia. Jednak nóż wykonany ze stali narzędziowej będzie zawsze lepszy od innego, wykonanego ze stali konstrukcyjnej.

Rys. 1 Twardość stali zahartowanej w zależności od zawartości Węgla [1]

 

Ja widać po hartowaniu stali o zawartości Węgla 0,4% można uzyskać twardość po.50HRC. Po co więc dokładać więcej Węgla do stali?

Im więcej Węgla:

- wzrasta możliwość utworzenia większej ilości węglików (Żelaza i pierwiastków stopowych), im jest ich więcej stal jest bardziej odporna na przegrzanie; na dziś wystarczy informacja: mniej skłonna do rozrostu ziarna, bardziej odporna na błędy hartownika,

- tym większą odporność na ścieranie,

- stal ma większą hartowność, na dziś wystarczy informacja, że można użyć łagodniejszych środków chłodzących, co skutkuje mniejszą skłonnością do pękania i paczenia się stali podczas hartowania.

 

Literatura

[1] https://www.engineersedge.com/

 

Powered by MELONTOOLS